Ο μεσημεριανός ύπνος, γνωστός και ως σιέστα, είναι μια συνήθεια καθιερωμένη στις μεσογειακές χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία του 2013, ο μέσος Έλληνας αφιερώνει 8 ώρες και 35 λεπτά της ημέρας του στον ύπνο. Αυτόν τον χρόνο, άλλοι τον μοιράζουν μεταξύ ημέρας και νύχτας, ενώ άλλοι είτε αποφεύγουν τον μεσημβρινό ύπνο είτε δεν προλαβαίνουν να κοιμηθούν μεσημέρι.
Ποια είναι τα οφέλη του μεσημεριανού ύπνου;
Σύμφωνα με πλήθος μελετών, η μεσημεριανή ανάπαυση ωφελεί τη σωματική και πνευματική υγεία. Συγκεκριμένα, έχει διαπιστωθεί ότι ο μεσημεριανός ύπνος έχει τα εξής οφέλη:
1. Αυξάνει την παραγωγικότητα
Εκτιμάται ότι ο μεσημεριανός ύπνος αυξάνει την παραγωγικότητα του ατόμου κατά 10-12% για το υπόλοιπο της εργάσιμης ημέρας. Χάρη σε αυτήν την ανάπαυση, μπορεί να ανακτήσει μέρος της ενέργειάς του και να εργαστεί πιο αποδοτικά.
2. Προλαμβάνει τα καρδιαγγειακά νοσήματα
Μια μελέτη του 2023 διαπίστωσε πως όσοι κοιμούνταν το μεσημέρι για λιγότερο από 30 λεπτά είχαν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής αρρυθμίας – αρκεί να κοιμούνταν αρκετά και στη διάρκεια της νύχτας.
3. Βελτιώνει τη διάθεση
Όταν το σώμα αναπαύεται, ο εγκέφαλος εκκρίνει σεροτονίνη, έναν νευροδιαβιβαστή ο οποίος ρυθμίζει την όρεξη και τη διάθεση. Ο μεσημεριανός ύπνος προσφέρει ένα αίσθημα ικανοποίησης και γενικής ευεξίας, ιδανικό για να ζούμε με αισιοδοξία και ζωντάνια.
4. Αυξάνει τα αντανακλαστικά και την εγρήγορση
Η NASA διεξήγαγε μια μελέτη με 747 πιλότους, θέλοντας να διαπιστώσει αν τα οφέλη του μεσημεριανού ύπνου εκτείνονταν και στους χειρισμούς στο διάστημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο καθημερινός ύπνος το μεσημέρι μείωσε κατά 34% τα λάθη στη δουλειά των πιλότων. Επιπλέον, όσοι κοιμούνταν το μεσημέρι είχαν διπλάσια επίπεδα εγρήγορσης.
5. Ενδυναμώνει τη μνήμη
Ο μεσημεριανός ύπνος βοηθά στην ενίσχυση των αναμνήσεων και των εννοιών στον εγκέφαλο. Η ξεκούραση διευκολύνει τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, ιδίως για ό,τι έχει γίνει πολύ πρόσφατα.
✅ Θυμηθείτε: Αν προετοιμάζεστε για εξετάσεις ή μελετάτε για πολλές ώρες, ένας σύντομος ύπνος κάθε μεσημέρι μπορεί να αυξήσει την οξυγόνωση του εγκεφάλου, βελτιώνοντας τη συγκράτηση των πληροφοριών.
6. Αντισταθμίζει τη νυχτερινή έλλειψη ύπνου
Όσοι υποφέρουν από αϋπνία ή δεν φτάνουν στο στάδιο του βαθέος ύπνου κατά τη νύχτα, μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις χάρη στη μεσημεριανή ανάπαυση. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Reviews of Sleep Medicine», ασθενείς με ναρκοληψία κατάφεραν να αυξήσουν τη λειτουργικότητά τους και να μειώσουν την υπνηλία τους μέσω του μεσημβρινού ύπνου.
7. Προάγει τη συναισθηματική ισορροπία
Η μεσημεριανή ξεκούραση μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση ηρεμίας και να ρυθμίσει τα συναισθήματα του ατόμου.
8. Μειώνει την παρορμητικότητα
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας, όσοι κοιμούνται το μεσημέρι είναι λιγότερο παρορμητικοί. Επίσης, φαίνεται να εκνευρίζονται λιγότερο.
Άρα, λοιπόν, είναι καλό να κοιμόμαστε το μεσημέρι;
Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Ναι, ο μεσημεριανός ύπνος είναι πολύ ωφέλιμος για την υγεία. Με άλλα λόγια, ο καθημερινός ύπνος το μεσημέρι θεωρείται μια πολύ υγιεινή συνήθεια. Ωστόσο, είναι σημαντικό να επιλέγουμε την κατάλληλη ώρα και διάρκεια.
Μεσημεριανός ύπνος: Πώς γίνεται σωστά;
Αν έχει μεγαλύτερη από την προτεινόμενη διάρκεια ή γίνεται σε ακατάλληλο χρονικό σημείο, η μεσημεριανή σιέστα μπορεί να είναι αντιπαραγωγική. Κατά τους επιστήμονες, οι βέλτιστες συνθήκες μεσημεριανού ύπνου είναι οι εξής:
- Κοιμηθείτε για μικρά διαστήματα, το πολύ 30 λεπτά, μεταξύ 13:00 και 15:00.
- Ποτέ πιο αργά, για να μην επηρεαστεί αρνητικά η νυχτερινή ανάπαυση.
- Φροντίστε να κοιμάστε σε ήσυχο περιβάλλον, με σκοτάδι και κατάλληλη θερμοκρασία.
Προτεινόμενη διάρκεια μεσημεριανού ύπνου
Οι ειδικοί συνιστούν να κοιμόμαστε το μεσημέρι από 10 έως 30 λεπτά. Αν ο ύπνος διαρκέσει περισσότερο, ίσως ξυπνήσουμε με τη λεγόμενη «αδράνεια ύπνου», την αίσθηση ότι ο εγκέφαλος κοιμάται ακόμη.
Είναι καλό να κοιμόμαστε μετά το μεσημεριανό φαγητό;
Ναι, ο μεσημεριανός ύπνος μετά το φαγητό κάνει καλό, διότι η λήψη τροφής προκαλεί υπνηλία, αυξάνοντας την ποιότητα της ξεκούρασης.
Συχνές ερωτήσεις
Είναι καλό να κοιμάμαι 6 ώρες τη νύχτα και 2 ώρες το μεσημέρι;
Αν και φαίνεται ως καλός τρόπος συμπλήρωσης ύπνου, γενικά δεν προτείνεται να αναπληρώνετε τον χαμένο νυχτερινό ύπνο με ύπνους μεγάλης διάρκειας μέσα στην ημέρα.
Γιατί χρειάζεται να κοιμηθώ το μεσημέρι;
Όσοι νιώθουν επιτακτική ανάγκη να κοιμηθούν το μεσημέρι, ίσως δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν το βράδυ ή δεν αναπαύονται επαρκώς. Αν σας συμβαίνει συστηματικά, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε ειδικό.
Προκαλεί αύξηση βάρους ο μεσημεριανός ύπνος;
Όχι, ο μεσημεριανός ύπνος δεν προκαλεί αύξηση βάρους. Απεναντίας, μπορεί να ρυθμίσει την όρεξη μέσω της έκκρισης λεπτίνης, της ορμόνης που δίνει στον εγκέφαλο σήμα κορεσμού.
Ποια είναι η ιδανική θερμοκρασία κλιματιστικού για ύπνο;
Η ιδανική θερμοκρασία του κλιματιστικού το καλοκαίρι είναι από 24 έως 27 βαθμούς Κελσίου.
Υπάρχει κάποιο τσάι που βοηθάει στον ύπνο;
Στο εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα μείγματα βοτάνων για καλύτερο ύπνο, με κυριότερα συστατικά το χαμομήλι, τη βαλεριάνα, τη λεβάντα, την πασιφλόρα και τη μανόλια.
Πόσα είναι τα στάδια του ύπνου;
Ο ύπνος αποτελείται από 5 στάδια: 4 στάδια χωρίς ταχείες κινήσεις των ματιών και 1 στάδιο με ταχείες κινήσεις των ματιών. Στο πρώτο, το σώμα χαλαρώνει και επιβραδύνονται οι κινήσεις των ματιών. Στο δεύτερο, ξεκινά πιο βαθύς ύπνος και σταματούν οι κινήσεις των ματιών. Στο τρίτο, γίνεται ο πιο βαθύς και πιο ξεκούραστος ύπνος, που ωφελεί την υγεία. Στο τέταρτο, παρουσιάζονται τα όνειρα, ενώ το σώμα βρίσκεται σε ακινησία με εξαίρεση τα μάτια, τα οποία εκτελούν γρήγορες κινήσεις.
Ποια τα οφέλη του ύπνου στο δέρμα;
Ο καλός ύπνος μπορεί να μειώσει τις ρυτίδες, να δώσει πιο υγιή, λαμπερή όψη στην επιδερμίδα, να ελαττώσει το πρήξιμο και τους μαύρους κύκλους γύρω από τα μάτια.
Ποια είναι η καλύτερα ώρα για ύπνο;
Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, η ιδανική ώρα για νυχτερινό ύπνο είναι από τις δέκα το βράδυ έως τα τα μεσάνυχτα.
