Η σωστή οικονομική διαχείριση είναι ένα από τα πιο σημαντικά και χρήσιμα μαθήματα ζωής που μπορεί να δώσει ένας γονιός στο παιδί του. Ωστόσο, πολλοί είναι αυτοί που δυσκολεύονται στην προσέγγιση του θέματος και στον καλύτερο τρόπο μετάδωσης αρχών χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού εν γένει. Όμως, με λίγη υπομονή και μερικά κόλπα, είναι πολλά αυτά που μπορείτε να κάνετε, ώστε τα μικρά σας να γίνουν ξεφτέρια σε θέματα χρημάτων και οικονομίας.
Πότε να αρχίσω να εξηγώ στο παιδί μου οικονομικά θέματα;
Σε ηλικία περίπου πέντε ετών, τα παιδιά αναπτύσσουν τη λεγόμενη «θεωρία του νου». Με άλλα λόγια, αρχίζουν να κατανοούν ότι οι άλλοι άνθρωποι έχουν νοητικές καταστάσεις διαφορετικές από τη δική τους. Δεδομένου ότι το χρήμα έχει αξία και αλλάζει χέρια με βάση τις σχέσεις των ανθρώπων, αυτή η ηλικία είναι πολύ καλή για να αρχίσετε να καλλιεργείτε στο παιδί γνώσεις που αφορούν οικονομικά θέματα. Όσο νωρίτερα αρχίσετε, τόσο πιο εύκολο θα είναι να αποκτήσει υγιή στάση απέναντι στα χρήματα. Για να μάθει το παιδί να εκτιμά το χρήμα, πρέπει πρώτα να μάθει ότι δεν εμφανίζεται με τρόπο μαγικό. Επομένως, μην του δίνετε χρήματα έτσι απλά. Παρακινήστε το να τα κερδίσει με τις ενέργειες του.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να κάνει αποταμίευση;
Όταν το παιδί είναι σε μικρή ηλικία, πείτε του να βάζει τα χρήματά του σε έναν διαφανή κουμπαρά, ώστε να τα βλέπει να πληθαίνουν. Έπειτα, βοηθήστε το να θέσει απλούς στόχους αποταμίευσης. Αν το παιδί θέλει ένα νέο παιχνίδι, εξηγήστε του πως μπορεί να αποταμιεύει ένα μέρος από το χαρτζιλίκι του, ώσπου να συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσό για να το αγοράσει. Παράλληλα, μπορείτε να το επιβραβεύετε όταν αντιστέκεται σε άσκοπες σπατάλες, αυξάνοντας το χαρτζιλίκι του ανάλογα με την αποταμίευση. Με άλλα λόγια, πληρώστε τους τόκους!
Πώς να διδάξω το παιδί μου να ξοδεύει με τρόπο υγιή;
Αφού το παιδί επιτύχει τον στόχο αποταμίευσης που είχε θέσει, πείτε του να επιλέξει το προϊόν που θέλει και να δώσει το ίδιο τα χρήματα στον ταμία. Έτσι, θα δημιουργήσει μια θετική συσχέτιση ανάμεσα στην αποταμίευση και της απόκτηση ενός επιθυμητού αγαθού. Ταυτόχρονα, θα κατανοήσει ότι τα αγαθά, όπως και τα χρήματα, αποκτιούνται με προσπάθεια.
Από τη μία, είναι θεμιτό να ενθαρρύνετε την αποταμίευση και να αποθαρρύνετε τις παρορμητικές αγορές. Από την άλλη, είναι σημαντικό να επιτρέπετε στο παιδί να αποφασίζει μόνο του τι θα αγοράσει, ώστε να μάθει τις συνέπειες της υπερκατανάλωσης. Πρέπει το παιδί να συνειδητοποιήσει ότι δεν πρόκειται να του αγοράσετε εσείς εκείνο για το οποίο έκανε οικονομία ούτε να αντικαταστήσετε τα χρήματα που ξόδεψε –εκτός κι αν τα ξανακερδίσει. Έτσι, σύντομα θα μάθει ότι η οικονομική πειθαρχία είναι το μέσο για να αποκτά ό,τι επιθυμεί περισσότερο.
Πότε πρέπει να μιλήσω στο παιδί μου για τον προσωπικό προϋπολογισμό;
Μπορείτε να αρχίσετε, αφότου το παιδί έχει κατακτήσει τις απαραίτητες μαθηματικές δεξιότητες ή όταν δείτε ότι είναι σε θέση να τις μάθει. Δοκιμάστε να ορίζετε στο παιδί έναν ορισμένο προϋπολογισμό για τις δικές του εβδομαδιαίες αγορές από το σουπερμάρκετ. Έτσι, το βοηθάτε να αποφασίζει πόσα χρήματα θα διαθέτει για τι και να διακρίνει τις ανάγκες από τις επιθυμίες, ιεραρχώντας τες κατάλληλα. Αργότερα, καθώς πλησιάζει στην ενηλικίωση, παρακινήστε το να βρει μια δουλειά μερικής απασχόλησης, για να αρχίσει να εξοικειώνεται με τους λογαριασμούς. Για να το επιτύχετε, θα μπορούσατε να χρεώνετε ένα συμβολικό ποσό κάθε μήνα για στέγη και διατροφή, το οποίο πρέπει να καταθέτει στον αποταμιευτικό λογαριασμό του. Τώρα, αν δεν ξεκολλά από το κινητό του, ζητήστε του να εγκαταστήσει και να χρησιμοποιεί μια εφαρμογή διαχείρισης των προσωπικών οικονομικών, όπως το PocketGuard, για να παρακολουθεί τα έξοδά του.
